Afscheid Jan Elbrecht na tien Maatjesjaren

Het onderwijs zit diep in de genen van Jan Elbrecht. Hij is zijn loopbaan in het onderwijs begonnen als onderwijzer op een basisschool. Hij heeft daarna De Sprankel opgericht, een van de fusiescholen waaruit Landstede is voortgekomen. Jan herinnert zich de pioniersfase van de Sprankel nog levendig toen, met een groep zeer gemotiveerde mensen, een toonaangevende onderwijsinstelling is ontwikkeld.

"

Mensen-mens"

Jan is een “mensen-mens” die wil investeren in mensen en die docenten en leerlingen ruimte en vertrouwen wil geven. Je kunt nooit te veel in mensen investeren is zijn credo. Hij vindt het jammer dat het onderwijs de laatste decennia zo veel en zo vaak is veranderd. Het lijkt wel alsof er meer in gebouwen en in bureaucratische structuren wordt geïnvesteerd dan in de kwaliteit van het onderwijs, het onderwijs is zo schraal geworden, zegt Jan
Al vroeg maakt Jan gebruik van een pensioenregeling. Hij zet zich daarna actief in als bestuurslid van talloze maatschappelijke en onderwijsorganisaties. Vanuit zijn Landstede achtergrond kent hij het project Maatje op Maat. Hij heeft in de loop van de jaren een veertiental maatjes onder zijn hoede. Hij voelt zich betrokken bij zijn leerlingen en helpt hen niet alleen met praktische zaken zoals het huiswerk, maar zeker ook door met ze te praten. Het is soms niet voorstelbaar tegen welke problemen jonge mensen van niet-Nederlandse herkomst aanlopen. Wat wij ons niet realiseren is dat deze leerlingen thuis geen klankbord hebben omdat hun ouders meestal geen idee hebben wat het onderwijs van leerlingen verwacht. De lesmethoden zijn ook niet toegesneden op deze groep leerlingen want hun referentiekader en hun netwerk is beperkt. 

Het cultuurverschil is misschien wel de belangrijkste belemmering voor een leerling om succesvol te zijn in de samenleving. Jan probeert zoveel mogelijk in de huid te kruipen van een leerling om hem of haar goed te begeleiden, dat kan betekenen dat hij lesstof uitlegt of dat hij werkstukken redigeert. Je moet ook geduld hebben en het niet erg vinden dat iets niet lukt. Soms zijn er zoveel probleemvelden dat het geen wonder is dat iemand de school niet afmaakt. Lang niet al zijn maatjes halen een diploma, enkelen zijn soms zomaar verdwenen.

Maximaal investeren
Jan is van mening dat een school maximaal behoort te investeren in het geven van onderwijs en in het begeleiden van leerlingen naar een diploma. De praktijk van dit moment is anders. Docenten en coaches zijn vaak zwaar belast, enerzijds door de omvang en de heterogeniteit van de groepen leerlingen en anderzijds door alle taken die er vanuit de onderwijsinstelling op hen afkomen. Het bieden van extra hulp voor leerlingen die dat het hardst nodig hebben schiet er dan bij in. Natuurlijk zijn er ook leerlingen die in een bevoorrechte situatie verkeren en de opleiding fluitend doorlopen, maar die zijn niet de maatstaf.

Voldoening
De Maatjes bieden leerlingen die dat nodig hebben gelukkig wel die extra hulp, maar het blijft de primaire verantwoordelijkheid van de school. Jan pleit voor een periodiek gesprek van een vertegenwoordiging van de maatjes met de schoolleiding over de problematiek waarmee zij te maken krijgt. Doel van het gesprek is af te tasten wat Landstede daaraan kan doen.
Jan zal daar niet meer bij zijn. Met voldoening kijkt hij terug op tien jaar als Maatje als hij tijdens de kerstbijeenkomst afscheid neemt.